نقش آهن در بدن چیست؟ علائم و علل کمبود آهن چیست؟
آهن به عنوان یک ماده مغذی ضروری شناخته شده است. مهمترین عارضه کمبود آهن، کم خونی ناشی از فقر آهن می باشد. تداوم کمبود این ماده مغذی باعث کمبود انرژی و احساس حالت خستگی مداوم، اشکال در تنظیم دمای بدن، عدم توانایی در انجام کارهای روزانه و فعالیت ورزشی و اشکال در حافظه و تمرکز نیز میگردد.
زنان باردار، نوزادان و کودکان خردسال، زنان با میزان خونریزی زیاد ماهیانه، افراد مبتلا به بیماریهای مزمن دستگاه گوارش، افرادی که سابقه سرطان یا جراحی در دستگاه گوارش را دارند و بالاخره افرادی که از انواع رژیم های گیاه خواری پیروی می کنند، بیشتر از سایر افراد جامعه در خطر کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن می باشند. افزایش آهن در بدن معمولا به دنبال مصرف خودسرانه مکمل ها و قرص های آهن اتفاق می افتد.
علائم اولیه به صورت احساس ناراحتی گوارشی، درد شکم، یبوست و احساس حالت تهوع و استفراغ می باشد. مصرف دوزهای بالای آهن می تواند به مسمومیت و آسیب شدید به کبد، ایجاد بیماری عروق کرونر قلبی و سرطان گردد.
مهم ترین منابع غذایی آهن، در غذاهای با منشا حیوانی یافت می شوند. انواع گوشت قرمز، گوشت سفید ماکیان (مرغ و پرندگان) و غذاهای دریایی، دارای آهن هِم هستند که نوع بهتری از آهن است و سریع تر و بهتر جذب دستگاه گوارش می شود. سایر منابع آهن با منشأ گیاهی در عدس، انواع لوبیا، اسفناج و انواع آجیل یافت میشود که دارای نوع دیگری از آهن به نام غیرهِم هستند که میزان جذب آن در دستگاه گوارش از آهن هِم کمتر است.
غنیترین منبع غذایی آهن، جگر و پس از آن غذاهای دریایی (ماهی)، قلوه، گوشت بدون چربی، و ماکیان است. حبوبات و سبزیها بهترین منابع گیاهی آهن هستند. مواد غذایی دیگری که تأمین کننده آهن میباشند، عبارتند از: زرده تخم مرغ، میوههای خشک شده (خشکبار)، نانها و غلات غنی شده و کامل.