غذا های مفید و مضر برای بیماری پروستات

با افزایش سن، اندازه غده پروستات نیز افزایش می‌یابد که به آن هیپرپلازی خوش خیم پروستات گفته می‌شود.

غده پروستات توسط هورمون‌های جنسی قوی، مانند تستوسترون کنترل می‌شود. تستوسترون در پروستات به هورمون دیگری تحت عنوان دی هیدرو تستوسترون تبدیل می‌شود. سطح بالای دی هیدرو تستوسترون باعث افزایش اندازه سلول‌های پروستات می‌شود. مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها به دلیل تأثیر آن‌ها بر تستوسترون و هورمون‌های دیگر، بر درمان پروستات نیز تأثیرگذار هستند.

بر اساس تحقیقات انجام شده، رژیم غذایی که به‌طور عمده شامل محصولات گوشتی و لبنی است، باعث افزایش خطر سرطان و بزرگی پروستات می‌شود. در صورتی که فرد مقدار کمی سبزی در رژیم غذایی خود استفاده کند، این خطر می‌تواند دو برابر شود. در این مقاله، به معرفی غذاهایی که برای بزرگی پروستات مفید هستند، می‌پردازیم.

غذاهای مفید برای پروستات

برخی غذاهای مفید که پژوهش‌های انجام شده، تأثیرات مثبتی از آن‌ها در مورد سلامت پروستات نشان داده‌اند، شامل موارد زیر می‌باشند:

• ماهی سالمون و دیگر ماهی‌های چرب:

• ماهی‌های چرب که از آن جمله می‌توان به سالمون، تن، شاه ماهی، ساردین و خالمخالی اشاره نمود، سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که ممکن است سطوح ناکافی از این اسید چرب به بروز مشکلات پروستات منجر گردد. اگر تمایلی به مصرف ماهی ندارید، می‌توانید برای دریافت اسیدهای چرب امگا-۳ منابع غذایی دیگر مانند پودر بذر کتان، دانه‌های چیا، ارگانو، گردو و اسفناج را مد نظر قرار دهید.

  

• گوجه فرنگی:

• گوجه فرنگی‌های رسیده بیشترین میزان لیکوپن را دارا هستند که یک ترکیب کوچک‌کننده پروستات محسوب می‌شود. برای بهره‌مندی از بیشترین میزان لیکوپن موجود در گوجه فرنگی باید آن را به صورت پخته مصرف کنید. به عنوان مثال، رب گوجه فرنگی و سوپ گوجه فرنگی نسبت به گوجه فرنگی تازه منابع بهتری برای لیکوپن هستند. شواهد نشان داده‌اند که لیکوپن می‌تواند به مردان مبتلا به بزرگی پروستات کمک کند و سطوح آنتی‌ژن، پروتئینی مرتبط با بزرگ شدن پروستات و التهاب پروستات را کاهش دهد. از دیگر منابع لیکوپن می توان به زردآلو، پاپایا، گریپ فروت صورتی و هندوانه اشاره نمود.

• انواع سبزی‌ها:

• برخی از سبزی‌ها، به ویژه بروکلی، می‌توانند به کاهش التهاب پروستات کمک کنند. ایندول-۳-کاربینول یک ماده مغذی گیاهی است که در کاهش التهاب پروستات نقش دارد و به مقدار زیاد در بروکلی و دیگر سبزی‌های چلیپایی مانند کلم، جوانه‌های بروکسل، گل کلم، کیل و تربچه یافت می‌شود.

• انار:

• مطالعات متعددی توانایی انار برای کمک به مدیریت بزرگی پروستات را نشان داده‌اند. در یکی از جدیدترین مطالعات، عصاره آب انار در پیشگیری از بزرگ‌شدن پروستات ناشی از فعالیت تستوسترون موفق بوده است. دانشمندان ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی انار را عوامل کلیدی در این زمینه می‌دانند.

• آووکادو:
  

• آووکادو نیز از جمله مواد غذایی است که در کاهش التهاب پروستات مؤثر می‌باشد.

  

• چای سبز:

• چای سبز حاوی کاتچین‌ها از جمله اپی‌گالوکاتچین‌هاست که آنتی‌اکسیدان‌های قوی محسوب شده و می‌توانند بر تولید و فعالیت هورمون‌ها اثرگذار باشند، از این‌رو، ممکن است در درمان بزرگی پروستات نیز مؤثر واقع گردند.

مواد غذایی مضر برای پروستات

برخی از مواد غذایی که برای پروستات مضر بوده و باید از مصرف زیاد آن جلوگیری کرد عبارتند از:

• گوشت قرمز:

• بر اساس تحقیقات انجام گرفته، مصرف گوشت قرمز به‌صورت روزانه، خطر افزایش اندازه پروستات را سه برابر بیشتر می‌کند.

  

• سدیم‌:

• اضافه نکردن نمک به غذا و عدم استفاده از مواد غذایی فرآوری شده برای سلامت همه افراد مؤثر بوده و به طور ویژه برای سلامت پروستات در مردان نیز بسیار مفید است.

• لبنیات:

• مصرف لبنیات به ویژه نوع پرچرب آن‌ها به‌ صورت روزانه، ممکن است موجب افزایش خطر بزرگ شدن پروستات شوند.

• کافئین:

• مصرف کافئین موجب افزایش تعداد دفعات دفع ادرار می‌شود. بنابراین، از مصرف نوشابه باید اجتناب گردد. همچنین، توصیه می‌شود چای نیز در حد اعتدال مصرف گردد.

  

سایر عوامل مؤثر در سلامت پروستات

تغییر رژیم غذایی در کنترل اختلال بزرگی پروستات تأثیر قابل توجهی دارد، اما تغییر در سبک زندگی نیز می‌تواند به همان میزان مؤثر واقع گردد. بعضی از استراتژی‌ها در کنترل افزایش اندازه پروستات عبارتند از:

• کنترل استرس
• عدم استعمال دخانیات
• عدم مصرف بیش از حد مایعات در عصر که موجب افزایش تعداد دفعات دفع ادرار در شب‌ هنگام می‌شود.
• خالی کردن کامل مثانه در هنگام ادرار
• ورزش
• عدم استفاده از داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها و دایوریتیک ها که موجب تشدید علائم می‌شود.
• مصرف حداقل دو لیتر آب در روز

به علاوه، اضافه وزن نیز یکی دیگر از عوامل خطر برای پیشرفت بیماری پروستات است. بنابراین، انتخاب غذاهای مغذی، از روش‌های بسیار مناسب برای کاهش وزن و کاهش خطر مشکلات پروستات است.

درصورتی‌که تغییر در برنامه غذایی و سبک زندگی مؤثر واقع نشود، گزینه‌های دیگر مانند مصرف دارو و عمل جراحی توسط پزشک تجویز می‌گردد و باید در مورد آن‌ها با پزشک مشورت نمود.

به‌طورکلی تغییر برنامه غذایی و سبک زندگی در کاهش اندازه پروستات، و نیز پیشگیری از بزرگی آن تأثیر قابل توجهی دارند. علاوه بر این، همان‌طور که در قسمت‌های قبل بیان گردید مصرف میوه و سبزی و کاهش مصرف گوشت قرمز می‌توانند در کنترل بیماری به شما کمک کنند. در صورت مشاهده هرگونه از علائم مذکور آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

علائم بزرگ شدن پروستات

هیپرپلازی خوش خیم پروستات شرایطی شایع است. از جمله علائم آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افزایش تکرر و فوریت در دفع ادرار
• دشواری در آغاز دفع ادرار
• جریان ضعیف ادرار یا منقطع در پایان دفع ادرار
• بی اختیاری ادرار
• تکرر ادرار هنگام شب
• درد پس از انزال
• دفع ادرار دردناک
• ناتوانی در دفع ادرار

این علائم زمانی شکل می گیرند که بزرگ شدن غده پروستات موجب انسداد مجرای پیشاب، لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج از بدن هدایت می کند، می شود. این انسداد می تواند عبور ادرار را دشوار یا غیر ممکن سازد.

درمان هیپرپلازی خوش خیم پروستات به شدت علائم بستگی دارد. گاهی اوقات، تنها تغییرات سبک زندگی برای بهبود شرایط کفایت می کنند.

این در شرایطی است که داروها و عمل های جراحی نیز گزینه هایی مؤثر برای کاهش اندازه پروستات و علائم مرتبط با هیپرپلازی خوش خیم پروستات هستند.

منابع:

1. Krause’s Food and the Nutrition Care Process. Elsevier, 2017.
2. healthline