مواد مغذی کاهش دهنده خطر ابتلا به عفونتهای تنفسی
سیستم ایمنی بدن یک شبکه پیچیده از بافتهای تخصصی، اندامها، سلولها، پروتئینها و مواد شیمیایی است که از بدن در برابرمحدوده وسیعی از عوامل خطرساز مثل باکتریها، ویروسها، قارچها و انگلها محافظت می کند.
سیستم ایمنی انسان که متشکل از چند اندام است، همانند سایر اندامهای بدن برای انجام فعالیت های خود نیازمند انرژی و مواد مغذی می باشد. اگر نیازهای این اندامها به خوبی برطرف نشود، سیستم ایمنی ضعیف عمل کرده و میکروارگانیسم ها فرصت رشد و تکثیر می یابند. تکثیر میکروب ها در بدن میزبان، سبب ایجاد عفونت می شود. از جمله اندام هایی که بسیار مستعد عفونت است، دستگاه تنفسی می باشد. در ادامه در مورد مواد مغذی که خطر ابتلا به عفونت های تنفسی(ویروسی و باکتریایی) را کاهش میدهند، نکاتی بیان میگردد.
- ویتامینC
دارای خواص آنتی اکسیدانی و خنثی کردن استرس اکسیداتیو در بدن بوده و محرک گلبول های سفید است.
- ویتامین D
افرادی که به هر دلیل با نور خورشید مواجهه کافی ندارند ممکن است دچار کمبود ویتامین D شوند که یکی از عوارض کمبود آن، ضعف سیستم ایمنی بدن است. کمبود ویتامین D انسان را مستعد ابتلا به عفونتهای تنفسی میکند. ویتامین D تولید سیتوکینهای پیشالتهابی را کاهش میدهد و باعث بیان ژنهای آنتی اکسیدانی گشته و در نهایت ویتامین D میتواند باعث کاهش دورهی عفونتهای تنفسی شود .
- روی
مطالعات انجام شده در افراد بزرگسال و سالمند نشان داده است که مصرف گلوکونات روی خوراکی (۴۵ میلی گرم در روز) منجر به کاهش عفونتهای دستگاه تنفسی، کاهش آزادسازی فاکتور نکروز تومور آلفا و کاهش استرس اکسیداتیو میشود.
منابع اصلی غذایی روی عبارتند از: گوشت گاو، دانههای روغنی، غذاهای دریایی، زرده تخم مرغ، نان کامل و در کل همهی مواد غذایی.
- پروبیوتیک
پروبیوتیکها میکروبهای مفید موجود در بدن انسان هستند که باعث پیشگیری و درمان برخی بیماریها میشوند. پره بیوتیکها مواد و محصولاتی هستند که باعث افزایش رشد میکروبهای مفید میگردند. مصرف بی رویه آنتی بیوتیکها باعث از بین رفتن این فلور میکروبی مهم میشود و فرد را مستعد بیماری میسازد. این میکروبهای مفید نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به عفونتهای تنفسی نیز دارند.
- اسید های چرب امگا۳
اسیدهای چرب غیر اشباع امگا-۳ ترکیب مهم تشکیل دهنده فسفولیپیدها در غشاهای سلولی هستند که نقش مهمی در سیالیت و یکپارچگی غشا دارند. اصلیترین عملکرد امگا-۳، تولید فاکتورهای ضد التهابی و ساختار غشای سلول مربوط میباشد که دوکوزاهگزانوئیک اسید در این خصوص نقش مهمی ایفا میکند. مکملیاری با اسید چرب امگا-۳ در کودکان نیز میتواند منجر به کاهش عفونت دستگاه تنفسی، ٬کاهش آسم و کاهش بروز التهاب برونشها شود.
- فعالیت بدنی و نقش آن در عفونت های تنفسی
شواهد نشان میدهد، ورزش شدید و طولانی مدت در هنگام مواجهه با عفونتهای ویروسی میتواند سرکوب شاخصهای ایمنی را بهدنبال داشته باشد، در حالیکه ورزش با شدت متوسط باعث کاهش التهاب و بهبود پاسخ ایمنی به عفونتهای ویروسی-تنفسی میشود.
توصیههای ورزشی در دوران عفونتهای تنفسی شامل نکات زیر میباشد:
۱- افراد باید در این زمان فعالیتهای ورزشی سنگین و طاقت فرسا را محدود کنند؛ زیرا این فعالیتها ممکن است احتمال ابتلا به عفونت یا تشدید آن را افزایش دهند.
۲ – افراد سالم و بدون علامت با رعایت دستورالعملهای بهداشتی میتوانند ورزش با شدت متوسط را ادامه دهند.
۳ – افراد با علائم خفیف بیماری در دستگاه تنفسی فوقانی با رعایت ملاحظات میتوانند فعالیتهای ورزشی سبک داشته باشند.
۴ – افراد با علائم گستردهتر تا زمان بهبودی کامل از انجام فعالیتهای ورزشی پرهیز نمایند.