کم خونی و انواع آن و روش ها درمان آن
عارضه کم خونی زمانی بروز می‌کند که هموگلوبین خون در سطح ناکافی باشد. هموگلوبین به گلبول‌های قرمز خون در حمل اکسیژن از ریه‌ها به تمام اندام‌های بدن کمک می‌نماید. در ادامه، به معرفی انواع کم‌خونی، علائم آن، و روش‌های مؤثر در درمان و تشدید کم خونی خواهیم پرداخت.
انواع کم خونی
کم خونی انواع مختلفی دارد که هر کدام از آنها به دلایل متفاوت بروز می‌کنند و به طور خلاصه معرفی می‌شوند:
کم خونی ناشی از فقر آهن
این نوع کم خونی از شایع‌ترین انواع کم خونی‌ها است.
فقر آهن زمانی بروز می‌کند که سطح آهن بدن ناکافی باشد. بدن برای ساختن هموگلوبین به آهن نیاز دارد. این حالت معمولا در اثر خون‌ریزی‌های شدید و به دلیل مشکلاتی مانند عادت ماهانه طولانی و سنگین، زخم‌های داخلی، پولیپ‌های روده یا سرطان روده بروز می‌کند. همچنین، دریافت ناکافی آهن در رژیم غذایی می‌تواند منجر به بروز این حالت گردد. به علاوه، آلودگی‌های انگلی و دریافت ناکافی منابع آهن نیز می‌تواند در ایجاد این اختلال مؤثر باشد.
بدن می‌تواند با مصرف مود غذایی مانند انواع گوشت‌ها، تخم مرغ، و حبوبات، آهن مورد نیاز خود را تأمین نماید.
کم خونی ناشی از فقر آهن
این نوع کم خونی از شایع‌ترین انواع کم خونی‌ها است. فقر آهن زمانی بروز می‌کند که سطح آهن بدن ناکافی باشد.
بدن برای ساختن هموگلوبین به آهن نیاز دارد.
این حالت معمولا در اثر خون‌ریزی‌های شدید و به دلیل مشکلاتی مانند عادت ماهانه طولانی و سنگین، زخم‌های داخلی، پولیپ‌های روده یا سرطان روده بروز می‌کند.
همچنین، دریافت ناکافی آهن در رژیم غذایی می‌تواند منجر به بروز این حالت گردد. به علاوه، آلودگی‌های انگلی و دریافت ناکافی منابع آهن نیز می‌تواند در ایجاد این اختلال مؤثر باشد.
بدن می‌تواند با مصرف مود غذایی مانند انواع گوشت‌ها، تخم مرغ، و حبوبات، آهن مورد نیاز خود را تأمین نماید.
کم خونی مگالوبلاستیک
این نوع کم خونی معمولا در اثر کمبود اسید فولیک یا ویتامین B12 بروز می‌کند.
این ویتامین‌ها در حفظ سلامت سیستم گردش خون یا سیستم عصبی به بدن کمک می‌کنند.
در این نوع کم خونی، انواعی از گلبول‌های قرمز در بدن تولید می‌گردد که بزرگ‌تر از حد معمول بوده و نمی‌توانند اکسیژن را به خوبی تحویل دهند.
قرص‌های مکمل اسید فولیک می‌توانند در درمان این نوع کم خونی مؤثر باشند. فولیک اسید را همچنین می‌توان از مصرف میوه‌ها، سبزی‌های برگ سبز، غلات کاملف حبوبات، و گوشت‌ها تأمین نمود.
گاهی اوقات نیز این نوع کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 است.
این حالت معمولا در افراد مبتلا به کم خونی وخیم بروز می‌کند و در واقع نوعی بیماری خود ایمنی است.
عدم دریافت کافی ویتامین B12 می‌تواند موجب سستی و بی‌حسی دست‌ها و پاها، مشکلات در راه رفتن، از دست دادن حافظه و مشکلات بینایی گردد.
نوع درمان بستگی به عامل ایجاد کننده این نوع کم خونی دارد، اما به هر حال مصرف ویتامین B12 ضروری است.
بیماری‌های نهفته
بیماری‌های خاصی وجود دارند که می‌توانند به توانایی بدن در تولید گلبول‌های قرمز خون آسیب برسانند.
برای مثال، افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی به ویژه بیمارانی که دیالیز می‌شوند در معرض ابتلا به کم خونی قرار دارند. کلیه‌های این بیماران قادر به ترشح هورمون‌های کافی برای تولید گلبول‌های قرمز نبوده و در هنگام دیالیز نیز آهن از دست می‌دهند.
بیماری‌های خونی وراثتی
اگر در یک خانواده سابقه بیماری خونی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به آن بیماری در سایر افراد خانواده نیز افزایش می‌یابد.
یکی از انواع اختلالات خونی وراثتی، کم خونی گلبول‌های داسی شکل است.
به جای تولید گلبول‌های قرمز خونی طبیعی که به راحتی درون رگ‌های خونی حرکت می‌کنند، گلبول‌های داسی شکل ایجاد شده که حرکت سختی داشته و دارای لبه‌های خمیده هستند.
این گلبول‌ها نمی‌توانند در رگ‌های خونی ظریف به آسانی حرکت نمایند و در نتیجه باعث انسداد جریان خون به سمت اعضای بدن می‌شوند.
بدن گلبول‌های قرمز داسی شکل را نابود می‌کند، اما نمی‌تواند با سرعت کافی انواع طبیعی و سالم را تولید کند، بنابراین، این مسئله موجب بروز کم خونی می‌شود.
نوع دیگری از کم خونی وراثتی تالاسمی است. تالاسمی زمانی بروز می‌کند که بدن ژن‌های ویژه‌ای را از دست داده و یا ژن‌های غیر طبیعی مختلف از والدین به کودک به ارث می‌رسد که در نحوه تولید هموگلوبین تأثیر منفی بر جای می‌گذارند.
کم خونی آپلاستیک
این نوع کم خونی بسیار نادر است و زمانی بروز می‌کند که بدن به اندازه کافی گلبول قرمز تولید نمی‌کند. از آن جا که این امر بر گلبول‌های سفید نیز تأثیر می‌گذارد، باعث بروز خطر بالای بروز عفونت‌ها و خون‌ریزی‌های غیر قابل توقف می‌شود. این حالت دلایل مختلفی دارد و می‌تواند ناشی از:
- روش‌های درمانی سرطان‌ها مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی باشد
- بیماری‌های خود ایمنی (مانند لوپوس)
- عفونت‌های ویروسی که بر تراکم استخوانی اثرگذار است
- برخی داروها
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند مواد مورد استفاده در برخی حشره‌کش‌ها، رنگ و پاک کننده‌ها و شوینده‌ها
شایع‌ترین علائم کم خونی
بسیاری از علائم شایع کم خونی ممکن است با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شوند و بنابراین، مهم است که هر فرد با انجام آزمایش خون از وضعیت سلول‌های خونی خود باخبر گردد. علائم شایع کم خونی شامل:
- خستگی مداوم
- رنگ پریدگی
- پوسته پوسته شدن یا خارش پوست
- ریزش مو
- ضعف و احساس کمبود انرژی
- تپش قلب
- تنگی نفس
- احساس خواب آلودگی
- اشکال در تمرکز
- سردی دست و پا
علائم کم خونی شدید
کم خونی شدید با علائم زیر نمایان می‌گردد:
- سرگیجه و احساس ضعف
- افسردگی
- ناخن‌های قاشقی شکل
- تعرق بالا
- گرفتگی عضلات پا
- درد قفسه سینه
- تنفس سریع یا تنگی نفس
- خراش‌ها در زمان مناسب ترمیم نمی‌شوند
- عدم توانایی انجام کارهای معمول بدون احساس خستگی
- در کم خونی شدید، فرد حتی در هنگام استراحت نیز احساس ضعف و بی‌حالی می‌کند
برای درمان کم خونی چه بخوریم؟
اصلی‌ترین عامل کم خونی، کمبود آهن بدن است و همین موضوع سبب کم خونی شدید در میان زنان می‌شود، برای جذب آهن در بدن از مواد غذایی مقوی که می‌توانند آهن بدن را تامین نموده و نیز مواد غذایی که باعث حفظ و جذب بهتر آهن در بدن می‌شوند، باید استفاده گردد. این مواد غذایی عبارتند از:
- گوشت قرمز، ماهی، گوشت پرندگان
- تخم مرغ
- خشکبار و غلات در تأمین آهن بدن مؤثر هستند؛ توت، انجیر خشک، برگه آلو، کشمش، و حبوبات علاوه بر آن که خوشمزه و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند، به تأمین آهن بدن نیز کمک مینمایند.
- سبزی‌های با برگ سبز تیره و میوه‌ها نیز از جمله مواد غذایی هستند که با مصرف آنها به کم خونی مبتلا نمی‌شوید. به علاوه، ویتامین C موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها باعث جذب راحت‌تر آهن می‌گردد، زیرا گاهی اوقات کم خونی به دلیل ناتوانی بدن در جذب آهن رخ داده و باید از مواد غذایی مانند انواع سبزی‌ها، میوه‌ها و مرکبات استفاده نمود تا به بدن جهت جذب بهتر آهن کمک گردد.
چنانچه کم خونی ناشی از کمبود اسید فولیک یا ویتامینB12 باشد، توصیه می‌شود مواد غذایی زیر دریافت گردد:
مواد غذایی غنی از اسید فولیک، شامل: میوه‌ها و سبزی‌های برگ‌دار و سبز، غلات غنی شده، حبوبات، مغزها، و آجیل‌ها می‌باشند.
مواد غذایی غنی از ویتامینB12: این ویتامین در منابع غذایی حیوانی وجود دارد، و شامل گوشت قرمز مانند گوشت گاو، ماهی، جگر، تخم مرغ، انواع لبنیات شامل شیر، پنیر، ماست، می‌باشد.
غذاهای مضر برای کم خونی
درست است که عدم دریافت کافی مواد غذایی غنی از آهن یکی از عوامل مهم در ایجاد کم خونی است، اما یک مورد بسیار مهم نیز وجود دارد که شاید کمتر مورد توجه قرار گیرد و آن هم مصرف زیاد برخی از مواد غذایی است که می‌تواند از جذب آهن توسط بدن جلوگیری نماید، به این معنی که حتی اگر فرد مواد غذایی غنی از آهن نیز مصرف کند با توجه به مصرف همزمان این گونه مواد غذایی، بدن نمی‌تواند آهن مورد نیاز خود را جذب نموده و به همین علت به کم خونی مبتلا می‌شود.
در ادامه، برخی مواد غذایی یا عادات غذایی که معمولا باعث کاهش و یا عدم جذب آهن توسط بدن می‌شوند، بیان خواهد شد تا با پیروی و قرار ندادن آنها در برنامه غذایی از کم خونی پیشگیری گردد.
عادات غذایی که معمولا باعث کاهش و یا عدم جذب آهن توسط بدن می‌شوند
توجه به این نکته مهم است افرادی که با وجود این که مواد غنی از آهن مصرف می‌کنند اما باز هم به کم خونی مبتلا هستند، یا دچار خونریزی داخلی بوده و یا موادی که نباید به همراه مواد غذایی دارای آهن خورده شوند، را مصرف می‌کنند. بنابراین، افرادی که به کم خونی مبتلا هستند، ابتدا باید توسط پزشک، عامل کم خونی آنها تشخیص داده شود و سپس نکات تغذیه‌ای مرتبط با دریافت و جذب آهن را مورد توجه قرار دهند.
اجتناب از دریافت همزمان مواد غذایی دارای تانن منابع غذایی آهن:
تانن‌ها معمولا به طور طبیعی در انواع دانه‌ها، قهوه، چای و برخی دیگر از گیاهان وجود دارند. اگر شما این گونه مواد غذایی را به همراه مواد غذایی سرشار از آهن هم، چون لوبیا، اسفناج، حبوبات و دیگر سبزیجات دارای برگ‌های سبز تیره مصرف نمایید، بین آنها تداخل به وجود آمده و از جذب آهن توسط بدن جلوگیری می‌کند. بنابراین، در صورتی که فرد دچار کم خونی است باید از مصرف تمام مواد دارای تانن خودداری نموده و در صورت امکان بین مواد دارای تانن و مواد حاوی آهن در هنگام مصرف یک وقفه ۳ الی ۴ ساعته ایجاد نماید.
اجتناب از خوردن مواد دارای اسید فیتیک:
اسید فیتیک معمولا به طور طبیعی در مواد غذایی، مانند حبوبات، انواع دانه‌ها، آجیل و دانه برنج یافت می‌شود. در چنین شرایطی افرادی که به کم خونی مبتلا هستند می‌توانند از انواع فرآوری شده این گونه مواد که دارای اسید فیتیک کم‌تری هستند، استفاده کنند تا کمتر دچار کم خونی شوند. بهترین راه‌کار این است که مواد غذایی ذکر شده را به هیچ عنوان با مواد غذایی سرشار از آهن مصرف نکنید. چرا که این مواد غذایی می‌توانند فرآیند جذب آهن در بدن را مختل نمایند.
اجتناب از دریافت مواد غذایی سر شار از کلسیم همزمان با منابع آهن:
اگر مواد غذایی سرشار از کلسیم به همراه مواد غذایی آهن‌دار مصرف شوند، از جذب آهن توسط بدن جلوگیری می‌کنند. این بدان معنا است که کلسیم می‌تواند بر میزان جذب آهن توسط بدن اثرات منفی داشته باشد. بنابراین، مواد غذایی دارای کلسیم را به هیچ عنوان به همراه مواد غذایی سرشار از آهن، در یک بازه زمانی و به صورت همزمان، مصرف نکنید.
اجتناب از مصرف مواد غذایی دارای اسید اگزالیک:
مواد غذایی دارای اسید اگزالیک، به راحتی می‌توانند در جذب آهن توسط بدن اختلال ایجاد کنند. بنابراین، افراد مبتلا به کم خونی باید از مصرف چنین موادی اجتناب نمایند. همچنین، توصیه می‌شود افراد مبتلا به کم خونی باید از مصرف منابع غذایی حاوی اسید اگزالیک مانند بادام زمینی، اسفناج، شکلات و حتی جعفری باید خودداری نمایند و یا تا حد امکان از مصرف همزمان آنها با مواد غذایی غنی آهن اجتناب کنند.
فاصله گرفتن از مواد غذایی دارای گلوتن در صورت ابتلا به سلیاک:
برخی افراد به گلوتن حساس هستند این گروه در اصطلاح به بیماری سلیاک مبتلا هستند.
بیماری سلیاک در واقع یک بیماری گوارشی است که با اختلال در روده باعث کاهش جذب مواد مغذی از جمله آهن و فولات توسط روده می‌شود.
در صورت عدم درمان این اختلال، به مرور زمان فرد مبتلا دچار کم خونی می‌شود.
گلوتن موجود در گندم، جو و برخی دیگر از غلات می‌توانند مشکلاتی را برای افراد مبتلا به سلیاک به وجود آورند و باعث تشدید بیماری گردند.
بنابراین، توصیه می‌شود افرادی که به کم خونی و بیماری سلیاک مبتلا هستند از مصرف مواد غذایی دارای گلوتن باید اجتناب کنند.
تغییر رفتار در رژیم غذایی
افراد مبتلا به کم خونی باید تا حد امکان نکات تغذیه‌ای ذکر شده در بالا را مورد توجه قرار داده و ترجیحا مواد غذایی را که در ادامه بیان می‌شوند، را در رژیم غذایی خود در نظر بگیرند.
خوردن میوه‌های تاز به صورت روزانه می‌تواند کمک زیادی برای جذب آهن به بدن نماید.
البته دریافت مکمل‌های آهن و مصرف مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت قرمز از یاد نرود.
همچنین، افراد مبتلا به کم خونی حتما باید مرکبات را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند تا با استفاده از جذب ویتامینC، آهن بیشتری دریافت نمایند. بنابراین، همواره این نکته را به خاطر بسپارید که به جز در موارد خاص می‌توان کم خونی را با استفاده از یک رژیم غذایی خوب بر طرف نمود.
درمان سریع کم خونی
برای درمان کم خونی چند روش وجود دارد که بهترین و کم‌خطرترین آنها توصیه می‌شود؛ بهترین و کم‌خطرترین راه‌کار استفاده از مکمل های خوراکی است.
درمان با نمک های ساده آهن، مانند فرو سولفات خوراکی، کاملا مؤثر بوده و به شکل قرص، کپسول یا مایع است که مصرف آنها باید تحت نظر متخصص و تا چند ماه ادامه یابد.
چنانچه این قرص‌ها با معده خالی مصرف شوند، جذب آنها بهتر و بیشتر صورت می‌گیرد، ولی در این حالت احتمالا سبب تحریک معده و بروز مشکلات گوارشی خواهند شد.
عوارض گوارشی، ناشی از مصرف قرص آهن نظیر تهوع، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می توان به حداقل رساند؛ به شرطی که آهن را به میزان کم مصرف کرده و به تدریج مقدار آن افزوده گردد تا به حد مورد نیاز بدن برسد. بهتر است قرص آهن، آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابد.
ویتامین C جذب آهن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل معمولا مصرف منابع غذایی ویتامین C به همراه آهن نیز پیشنهاد می‌گردد. البته علاوه بر درمان دارویی باید به میزان آهن قابل جذب در غذا نیز توجه گردد.
جذب آهن غذا ، اغلب تحت تأثیر شکل آهن موجود در آن می باشد. آهن موجود در پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی و پرندگان ( آهن هِم) بیشتر جذب می شود در حالی که جذب آهن موجود منابع گیاهی مانند سبزی‌ها و میوه‌ها ( آهن غیر هِم) پایین‌تر می‌باشد.
علائم کم خونی در زنان
کم‌خونی فقر آهن، شایع‌ترین نوع کم‌خونی در زنان می‌باشد. این اختلال به دلیل کمبود آهن در تغذیه، دفع بیش از حد خون در بلندمدت (مانند عادت ماهانه طولانی و شدید، خون‌رخونریزی گوارشی) یا سوءجذب آهن رخ می‌دهد.
شایع‌ترین علائم بالینی این اختلال، احساس سستی، خستگی همیشگی یا هنگام فعالیت و احساس کسالتعمومی، سرگیجه کاذب، ابتلایمکرر به بیماری‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، ناخن‌های قاشقی شکل (گودشدن روی ناخن)، هرزه‌خواری مانند خاک خوردن، یخ خوردن و …. و خوابرفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها هستند. البته کمبود آهن گاهی سبب رنگ پریدگی و زخم غیرطبیعی گوشه لب نیز می‌شود.
درمان کم خونی در زنان
درمان کم خونی با توجه به انواع آن متفاوت است. کم خونی ناشی از فقر آهن با مصرف مکمل آهن و کم خونی مگالوبلاستیک (کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک) با تجویز ویتامین B12 و اسید فولیک قابل کنترل است.
قطع مصرف داروهای ایجادکننده کم خونی و جایگزین نمودن آنها با داروهای مناسب نیز از جمله روش‌های مبارزه با کم خونی است. زنانی که دچار خونریزی شدید ماهانه می‌شوند، باید از نظر وجود بیماری‌های زنان بررسی شده و در صورت نبود مشکل حتما ترکیبات آهن مناسب جهت پیشگیری از ایجاد فقر آهن دریافت نمایند.
در ارتباط با کم خونی ناشی از بیماری‌های مزمن لازم است که ابتدا بیماری زمینه‌ای درمان و کنترل گردد.
از استروئید و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی در درمان برخی از انواع کم‌خونی‌های همولیتیک استفاده می‌شود.
در کنترل دردهای ناشی از کم خونی داسی شکل، مصرف داروهای مسکن کاربرد دارد. در برخی موارد کم خونی، تزریق خون، اریتروپویتین یا پیوند مغزاستخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین، مصرف غذاهای سرشار از آهن، و نیز اطمینان از دریافت کافی ویتامینB12 و اسید فولیک نیز بسیار مهم بوده و همواره باید مورد توجه قرار گیرد.
درمان کم خونی در مردان
علل بروز کم خونی در مردان ناشی از موارد زیر می‌باشد:
- خونریزی داخلی در مردان: دلایل متعددی برای خونریزی داخلی وجود دارد که ممکن است تا زمانی که کم خونی فقر آهن تشخیص داده می شود، متوجه آن نشوید. یکی از شایع ترین نوع خونریزی داخلی، خونریزی از دستگاه گوارش به علت زخم معده است. خونریزی هموروئید نیز ممکن است در هر دو بواسیر داخلی و خارجی رخ دهد و به عنوان منبعی برای از دست دادن خون در طولانی مدت تبدیل شود. اغلب افراد مبتلا به هموروئید در مراحل اولیه متوجه خونریزی نمی‌شوند.
- رژیم غذایی فقیر از آهن: آهن فراوان در بسیاری از غذاهای گیاهی و حیوانی وجود دارد. آهن هم در گوشت قرمز، مرغ و ماهی و هم در گیاهان یافت می شود. مصرف رژیم غذایی فقیر از آهن در کنار سایر اختلالات رژیم غذایی شدید، روزه مکرر و سوء تغذیه ناشی از علل دیگر، نیز می‌توانند منجر به بروز کم خونی در مردان شود.
- مشکل در جذب آهن: سوء جذب آهن در بسیاری از بیماری‌های دستگاه گوارش مشاهده می‌گردد. عمل جراحی بر روی بخشی از معده یا روده کوچک به دلیل چاقی (کاهش وزن)، بیماری شدید التهابی روده و در درمان سرطان‌های دستگاه گوارش نیز عواملی برای سوء جذب آهن و بروز کم خونی در مردان می‌باشند.
- نوشیدن بیش از حد چای: تانن موجود در چای می‌تواند به آهن در روده متصل شده و از جذب آن جلوگیری نماید. یک بررسی در مورد اثرات نوشیدنی‌های مختلف در جذب آهن نشان داد که چای در واقع یک عامل مختل کننده جذب آهن است.
- کم خونی ناشی از بیماری مزمن: برخی از بیماری‌های مزمن که ممکن است در مردان ایجاد کم خونی نمایند، عبارتند از: بیماری‌های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید، بیماری التهابی روده، سرطان، بیماری‌های مزمن کبدی و بیماری‌های کلیوی، عفونت‌های طولانی مدت مانند HIV و هپاتیت ب.
در هر حال، پس از تشخیص نوع و علت کم خونی باید عامل ایجاد کننده زمینه‌ای درمان گردد و سپس، مصرف غذاهای سرشار از آهن، و نیز اطمینان از دریافت کافی ویتامینB12 و اسید فولیک نیز بسیار مهم بوده و همواره باید مورد توجه قرار گیرد.
کمبود آهن و بارداری
نیمی از زنان باردار به مشکل کم‌خونی و فقر آهن مبتلا هستند. زنان باردار باید در برنامه غذایی روزانه خود حدود ۲۷ میلی گرم آهن دریافت نمایند. ویتامین‌هایی که در دوره‌ی بارداری با توصیه پزشکان مصرف می‌شود هم ممکن است دارای آهن باشند. در طول دوره بارداری و بعد از به دنیا آمدن کودک نیز باید تست‌های کم‌خونی مورد بررسی قرار گیرند.
شدت کم خونی چه قدر است؟
پزشکان در بیشتر موارد، شدت کم خونی را از روی سطح هموگلوبین خون تعیین می‌کنند، با وجود این که علائم فرد ممکن است با هموگلوبین مطابقت نداشته باشند، پزشکان در هنگام تصمیم گیری برای درمان کم خونی از این روش استفاده مینمایند:
- کم خونی خفیف: هموگلوبین بین ۱۰ و حد پایین طبیعی برای سن، جنس و تعریف آزمایشگاه
- کم خونی متوسط: هموگلوبین ۸ تا ۱۰ گرم در دسی لیتر
- کم خونی شدید: هموگلوبین ۵/۶ تا ۸ گرم در دسی لیتر
- کم خونی تهدید کننده زندگی: هموگلوبین کمتر از ۵/۶
برخی از نشانه‌های جدی کم خونی
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب سریع
- تورم پاها
- احساس سرگیجه
- احساس تنگی تنفس وقتی که کار می کنیم
اگر هر کدام از این علائم را داشتید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
داروهای درمان کم خونی
داروهای مختلف برای درمان کم خونی استفاده می‌شود، اما مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا بر روی فرد اثرگذار باشد؛ در برخی موارد آهن، ویتامین B12 و مکمل اسیدفولیک می تواند کمک کننده باشد.
همچنین، یک شکل آهن مایع وجود دارد که می‌توان به خون فرد تزریق نمود.
راه دیگر درمان کم خونی در برخی از بیماران این است که از داروهایی استفاده کنند که به بدن اجازه می دهد گلبول های قرمز بیشتری تولید کند؛ این داروها مانند هورمون اریتروپویتین ساخته شده به وسیله کلیه ها کار می‌کنند و به بدن برای این که سلول های قرمز جدید بسازد، کمک می کند؛ اگر یکی از این داروها توصیه شود، ارائه دهنده مراقبت‌های سلامتی با فرد درباره خطرات و مزایای دارو صحبت می کند؛ این داروها می توانند عوارض جانبی بسیار جدی ایجاد کنند، با این حال، آن ها در برخی شرایط می‌توانند به بیماران دریافت کننده شیمی درمانی کمک کنند تا سطح هموگلوبین بالاتر و نیاز به تزریق خون کم تری داشته باشند و ممکن است به بهبود تدریجی علائم کم خونی کمک کند. این داروها به پوست تزریق می شوند و حدود دو هفته طول می کشد تا بر روی فرد اثر بگذارد.
منبع:
Krause’s Food and the Nutrition Care Process. Elsevier, 2017.
