رژیم کتوژنیک

رژیم کتوژنیک یکی از مورد توجه‌ترین رژیم های غذایی در سراسر جهان است که برای کاهش وزن سریع و بهبود سلامت جسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مطالعات گزارش نموده‌اند پیروی از رژیم کتوژنیک که یک رژیم حاوی کربوهیدرات کم و چربی بالا است، می‌تواند به کاهش چربی شکم کمک نموده و حتی در بهبود برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲ و اختلال عصبی مؤثر است.

در ادامه، ابعاد مختلف رژیم غذایی کتوژنیک توضیح داده خواهد شد و چند نمونه برنامه غذایی رژیم کتوژنیک نیز ارائه می‌شود.

رژیم کتوژنیک چیست؟

رژیم غذایی کتوژنیک، یک رژیم غذایی با چربی بالا، کربوهیدرات کم، و پروتئین متوسط و کافی است که برای کاهش وزن بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

اساس رژیم کتوژنیک این است که فرد کالری بیشتری را از پروتئین و چربی به دست آورده و کربوهیدرات کم‌تری را دریافت نماید.

در این نوع رژیم، بیشتر کربوهیدراتی که هضم آن آسان است مانند شکر، نوشابه، شیرینی‌ها و نان سفید از برنامه غذایی فرد حذف می‌گردد.

در صورتی که دستورالعمل‌های این رژیم در برنامه غذایی فرد رعایت شود، طولی نخواهد کشید که به هدف خود برسید و از نتایج به دست آمده نهایت رضایت را خواهد داشت.

در رژیم غذایی کتوژنیک، سوزاندن چربی‌های اضافی و انباشته بدون این که شخص احساس گرسنگی کند، انجام می‌شود.

در صورت انتخاب برنامه غذایی رژیم کتوژنیک، باید مصرف کربوهیدرات به کم‌تر از ۵۰ گرم در روز کاهش یافته، چربی ها جایگزین کربوهیدرات حذف شده گشته و حدود ۷۵ درصد کالری دریافتی از چربی‌ها تأمین شود.

پروتئین در رژیم کتوژنیک حدود ۲۰ درصد و کربوهیدرات فقط ۵ درصد انرژی مورد نیاز فرد را تأمین می کنند.

به دلیل محدودیت کربوهیدرات در این رژیم غذایی، بدن برای تأمین انرژی خود چربی را به جای قند، به عنوان منبع اصلی در نظر گرفته و مورد استفاده قرار می‌دهد.

این فرآیند کتوزیس نامیده می‌شود. در کتوزیس بدن از کتون‌ها به عنوان منبع سوخت استفاده می کند.

کتون مولکولی است که در در زمان کاهش مصرف قند، در کبد و در اثر مصرف چربی تولید می‌گردد.

پیروی از این نوع رژیم غذایی گرسنگی را کاهش داده و اشتها را کم می کند و بنابراین، در کاهش وزن می‌تواند مؤثر باشد.

انواع رژیم کتوژنیک

• رژیم غذایی کتوژنیک استاندارد (SKD):

  
  در این رژیم غذایی مقدار بسیار کمی کربوهیدرات، مقدار متوسطی پروتئین و مقادیر بسیار زیادی چربی مصرف می‌شود. این نسبت به طور معمول به شکل ۷۵ درصد چربی، ۲۰ درصد پروتئین و ۵ درصد کربوهیدرات است.
  
  

• رژیم غذایی کتوژنیک چرخه‌ای یا سیکلیک (CKD):

  
  این نوع رژیم کتوژنیک دارای دوره‌هایی با کربوهیدرات بیشتر است. مثلا فرد ۵ روز از رژیم کتوژنیک پیروی نموده و سپس در ۲ روز باقی مانده مصرف کربوهیدرات را افزایش می‌دهد.
  
  

• رژیم غذایی کتوژنیک هدفمند (TKD):

  
  این شکل از رژیم کتوژنیک به فرد این امکان را می‌دهد که در هنگام تمرینات ورزشی کربوهیدرات بیشتری مصرف کند.
  
  

• رژیم غذایی کتوژنیک حاوی پروتئین بالا:

  
  این رژیم شبیه به رژیم استاندارد کتوژنیک است. اما پروتئین بیشتری دارد. رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا حاوی ۶۰ درصد چربی، ۳۵ درصد پروتئین و ۵ درصد کربوهیدرات است.

رژیم‌های کتوژنیک دوره‌ای و هدفمند عمدتا توسط بدنسازان و ورزشکاران مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فواید رژیم کتوژنیک

رژیم کتوژنیک در واقع اساسا برای درمان بیماری‌های عصبی مانند صرع طراحی گردید.

اما از آن جا که دیابت با تغییر در متابولیسم، افزایش قند خون و اختلال در عملکرد انسولین همراه است، و از طرفی این  رژیم در حذف چربی‌های اضافه که ارتباط مستقیمی با دیابت نوع ۲ و سندرم متابولیک دارند، کمک می‌کند، بنابراین، پیروی از این رژیم غذایی احتمالا می‌تواند در بهبود حساسیت به انسولین و دیابت نوع ۲ مؤثر واقع گردد.

به علاوه، پژوهش‌ها نشان داده‌اند این رژیم جهت بهبود برخی بیماری‌های دیگر نیز می‌تواند مؤثر باشد، که شامل موارد زیر است:

• رژیم کتوژنیک در ۳ تا ۶ ماه نخست باعث کاهش وزن قابل ملاحظه‌ای می‌شود، که ممکن است به این علت باشد که بدن به کالری بیشتری برای تبدیل چربی به انرژی نیاز دارد نسبت به کالری که برای تبدیل کربوهیدارت به انرژی نیاز است. مطالعات متعدد نشان داده‌اند رژیم های کم کربوهیدرات و کتوژنیک در مقایسه با سایر رژیم‌های غذایی تأثیر قابل توجهی در کاهش وزن افراد مورد بررسی داشته‌اند.
• صرع: مطالعات نشان داده‌اند رژیم کتوژنیک می‌تواند منجر به کاهش حملات دفعات صرع در کودکان شود.
• بیماری‌های قلبی: رژیم کتوژنیک خطرات ناشی از چربی اضافه در بدن، سطح کلسترول بد خون یا LDL، فشار خون و قند خون را بهبود می‌بخشد.
• سرطان: این نوع رژیم احتمالا برای درمان انواع سرطان و کم کردن سرعت رشد تومورها مؤثر می‌باشد.
• بیماری پارکینسون: متخصصین تغذیه معتقدند که این رژیم غذایی احتمالا می‌تواند علائم پارکینسون را بهبود بخشد.
• سندروم تخمدان پلی کیستیک: از آن جا که رژیم کتوژنیک سطح انسولین را کاهش می‌دهد، بنابراین، می‌تواند نقش مهمی در بهبود سندرم تخمدان پلی کیستیک داشته باشد.
• آکنه و جوش: کاهش سطح انسولین در بدن و خوردن قند کم‌تر یا حذف غذاهای فرآوری شده می‌تواند در بهبود جوش‌های پوستی مؤثر باشد.
• ورزشکاران: رژیم غذایی کتوژنیک در ورزشکاران استقامتی نیز می‌تواند کمک کننده باشد. البته اهرچند که این رژیم غذایی به ورزش کردن کمک می‌کند، اما ممکن است همانند دیگر رژیم‌ها به اوج عملکرد فرد کمک ننماید. 

البته باید به این نکته مهم توجه گردد که تمام این موارد تحقیقاتی هستند که تاکنون انجام شده‌اند و برای قطعیت کامل باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرند.

مضرات رژیم کتوژنیک

از عوارض این رژیم می‌توان به یبوست، کاهش قند خون یا سوء هاضمه اشاره نمود. البته در رژیم با کربوهیدرات کم، اثرات دیگری نظیر ایجاد سنگ کلیه یا افزایش سطح اسید بدن شود نیز ممکن است ایجاد گردد.
هرچند که این رژیم برای افرادی که از نظر جسمی در سلامت هستند مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما این امکان نیز وجود دارد که در مواردی عوارضی نیز به دنبال داشته باشد.

از این عوارض تحت عنوانآنفولانزای کتو (Keto Flu)  نام برده می‌شود.

این عارضه چند روزی بیشتر به طول نخواهد انجامید و از علائم آن می‌توان به ضعف در عملکرد مغز، افزایش اشتها، برخی مشکلات گوارشی، پایین آمدن سطح انرژی و نیز ناتوانی در تمرینات ورزشی اشاره کرد.

جهت کاهش بروز این عوارض می‌بایست قبل از قطع کامل ورود کربوهیدرات‌ها به بدن، چند هفته‌ای را با رژیم کم کربوهیدرات آغاز نمود. این روش باعث می‌شود تا بدن بیاموزد که برای تولید انرژی مورد نیاز خود باید به سوزاندن چربی‌ها روی بیاورد.

یکی دیگر از عوارض رژیم کتوژنیک برهم خوردن تعادل آب و مواد معدنی در بدن است.

جهت برطرف نمودن این مشکل، مصرف مکمل‌های مواد معدنی (با نظر پزشک) می تواند به بدن فرد کمک کند.

می‌توان با نظر پزشک به صورت روزانه ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ میلی‌گرم سدیم، ۱۰۰۰ میلی‌گرم پتاسیوم و ۳۰۰ میلی‌گرم منیزیم مصرف نموده و این عارضه را نیز به حداقل رساند. به علاوه، توصیه می‌شود در روزهای اول لازم است تا زمان سیر شدن غذا بخورید و دریافت کالری را به طور ناگهانی کاهش ندهید.

یکی دیگر از عوارض رژیم کتوژنیک ریزش مو است پیشنهاد می کنیم مقاله ی ریزش مو در رژیم کتوژنیک را بخوانید.

همچنین می توانید مقاله ی کامل مضرات رژیم کتوژنیک را بخوانید.

مدت زمان رژیم کتوژنیک

کتوژنیک یک رژیم غذایی کوتاه مدت است و متخصصین، رژیم غذایی کتوژنیک را به عنوان یک رژیم غذایی طولانی مدت و پایدار برای کاهش وزن، توصیه نمی‌کنند. بنابراین، باید پس از طی یک دوره حدودا دو یا سه ماهه دوباره مانند قبل کربوهیدرات دریافت گردد.

رژیم کتوژنیک در شیردهی

با این که این رژیم برای کاهش وزن مؤثر است، اما برای زنان شیرده توصیه نمی‎شود.

یک متخصص تغذیه، در این مورد بیان نموده: “من هیچ‎گاه چنین رژیم غذایی را برای مادران شیرده تایید نمی‌نمایم. رژیم کتوژنیک، بعضی از مواد غذایی حیاتی مثل میوه‌ها و غلات را محدود می‌کند.

عدم مصرف مقادیر کافی غلات، نشاسته، سیب زمینی و حبوبات برای سلامت روده و باکتری‌های آن مضر است”.

از آن جا که این رژیم ، اشتهای افراد را به خاطر مصرف غذاهای سیرکننده‎ای مثل گوشت و لبنیات پرچرب، کم می‎کند، ممکن است کالری دریافتی زنان شیرده را کم کرده و در نتیجه تولید شیر را نیز کاهش دهد.

مشکل دیگر مرتبط با این رژیم غذایی، دهیدراسیون و کم آبی است.

مادران شیرده، روزانه به دریافت مایعات کافی نیاز دارند تا ترکیب شیری که تولید می‎شود، مطلوب باشد.

وقتی کتوزیس اتفاق می‎افتد، کبد ترکیباتی نظیر کتون تولید می‎کند که در سلول انرژی تولید کرده و از طریق ادرار دفع می‎شود، و کتوزیس باعث کم‌آبی می‌گردد. علاوه بر این، میوه‎ها که منبع طبیعی تأمین آب بدن هستند، در رژیم کتوژنیک محدودیت دارند.

تاکنون، هیچ بررسی معتبری در خصوص مزایا و معایب پیروی از رژیم کتوژنیک در بارداری و شیردهی انجام نشده است، و بنابراین، تا زمانی که سلامت مادر و نوزاد مطرح است، باید بسیار محتاطانه عمل گردد.

استپ وزنی در رژیم کتوژنیک

گاهی اوقات ممکن است در روند پیروی از رژیم کتوژنیک یا دیگر رژیم های لاغری پدیده‌ای به نام استپ وزنی در این رژیم رخ ‌دهد، به این معنی که وزن فرد تغییری نکرده و یک چرخه ثابت ایجاد می‌شود. در ادامه، در مورد عوامل مؤثر در استپ وزنی در رژیم کتوژنیک، مطالبی بیان می‌گردد:

• دریافت زیاد کربوهیدرات و نرسیدن به وضعیت کتوزیس: رژیم کتوژنیک بر مبنای مفهومی به نام کتوزیسمی‌باشد. کتوزیس یک حالت متابولیکی است که در آن بدن به جای گلوکزاز چربی برای تولید انرژی استفاده می‌کند. برای رسیدن به این حالت باید میزان مصرف کربوهیدرات به شدت کاهش یابد. در واقع فقط ۵ تا ۱۰ درصد از کالری دریافتی روزانه باید از کربوهیدرات تأمین شود، که این مقدار معادل ۲۰ تا ۵۰ گرم کربوهیدرات در روز است. در صورتی که در اغلب رژیم‌های غذایی معمول، ۴۵ تا ۶۵ درصد انرژی بدن از کربوهیدرات‌ها تأمین می‌شود.
• دریافت بیش از حد کالری: هنگام کاهش وزن بسیار مهم است که کالری دریافتی فرد کنترل شده و کاهش یابد. در هنگام پیروی از رژیم کتوژنیک اگر کالری دریافتی فرد کنترل نگردد، بعید است که وزن او کاهش یابد.
• غذای مغذی نمی‌خورید: در هر رژیم غذایی یک عامل مهم کاهش وزن طبیعی و صحیح، مصرف غذاهای کامل و مغذی است. مصرف غذاهای فاقد مواد مغذی موجب استپ وزن در رژیم کتوژنیک خواهد شد. این گونه غذاها حجم زیادی کالری را به طور ناگهانی به بدن فرد وارد می‌کنند. 
• وجود مشکلات مرتبط با سلامت: اگر تمام اصول رعایت گردد، اما همچنان دچار استپ وزن در رژیم کتوژنیک هستید ممکن است دچار نوعی بیماری باشید که مانع کاهش وزن می‌گردد. کم کاری تیروئید، سندرم تخمدان پلی کیستیک، سندرم کوشینگ، افسردگی و سطح بالای انسولین از موارد پزشکی هستند که باعث افزایش وزن در شرایط عادی شده و جلوی کاهش وزن هنگام رژیم را ‌می‌گیرند. اگر به هر یک از بیماری‌های بیان شده مبتلا هستید، ناامید نشوید زیرا با مدیریت و مصرف صحیح داروهای مورد نیاز می‌توانید روند رژیم و کاهش وزن خود را ادامه دهید.
• مصرف میان وعده: مصرف میان‌وعده‌های سالم روشی مؤثر در پیشگیری از گرسنگی بین وعده‌های غذایی است. با این حال مصرف بیش از حد میان وعده‌های کم کربوهیدرات و پر کالری مثل آجیل، مغزها مثل بادام‌زمینی،کره، و پنیرهای پر چرب می‌تواند موجب استپ وزن در رژیم کتوژنیک شود. اگرچه مصرف این میان وعده‌ها در حد متوسط مفید است، اما بهتر است در میان‌وعده‌های دیگر در طول روز از خوراکی‌های کم کالری‌تر مصرف نمایید.

•  دریافت مقدار زیاد پروتئین: بسیاری از رژیم‌های کم‌کربوهیدرات احتمال مصرف پروتئین را بالا می‌برند، اما این می‌تواند یکی از دلایل استپ وزن در رژیم کتوژنیک باشد. با دریافت زیاد پروتئین، بدن کم‌تر وارد وضعیت کتوزیس می‌شود، زیرا بدن می‌تواند پروتئین‌های اضافی را به آمینواسید تجزیه و در ادامه، آن‌ها را به انواع قند تبدیل نماید. در رژیم کتوژنیک عمده کالری فرد از چربی دریافت می‌شود، که این مقدار باید حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد از کالری دریافتی‌اش باشد. جذب چربی فضای کمی برای دریافت پروتئین باقی می‌گذارد. اگر پروتئین بیش از ۳۵ درصد رژیم غذایی را تشکیل دهد، احتمال این که فرد وارد وضعیت کتوزیس شود، کم‌تر است.
• نداشتن فعالیت بدنی کافی: انجام فعالیت بدنی بیشتر در هنگام تلاش برای کاهش وزن در رژیم کتوژنیک یک جزء حیاتی است. ورزش موجب سوزاندن کالری بیشتر شده و جلوی از بین رفتن توده عضلانی ناشی از رژیم را می‌گیرد.
• کم‌خوابی و استرس: تحقیقات نشان داده‌اند استرس مزمن و کم‌خوابی موجب استپ وزن در رژیم کتوژنیک می‌شود. افزایش سطح هورمون کورتیزول که به عنوان هورمون استرس شناخته می‌شود، مانع کاهش وزن و از بین رفتن چربی می‌باشد. خواب ناکافی بر روی هورمون‌های تنظیم کننده اشتها مانند لپتین و گرلین تأثیر منفی گذاشته و باعث افزایش اشتها می‌شود.

غذاهای مجاز در رژیم کتوژنیک

در صورت پیروی از رژیم کتوژنیک، دریافت غذاهای زیر در وعده‌ها و میان‌وعده‌های غذایی توصیه می‌شود:

•         چربی‌های سالم: روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن آووکادو، روغن کنجد
•         تخم مرغ: تخم مرغ را کامل بخورید.
•         گوشت پرندگان: مرغ و بوقلمون
•         ماهی: ماهی های آزاد، شاه ماهی و ماهی خال مخالی
•         گوشت قرمز: گوشت گاو
•         لبنیات پرچرب: ماست، کره و خامه، انواع پنیرهای پرچرب
•         کره: از جمله کره بادام زمینی، کره بادام و کره پسته
•         آجیل‌ها و مغزدانه‌ها: تخمه کندو تنبل، بادام، گردو، بادام زمینی و دانه آفتابگردان       
•         آووکادو: یک آووکادو کامل را می توانید در هر وعده غذایی یا میان وعده بخورید
•         سبزی‌های بدون نشاسته: کلم بروکلی، گوجه فرنگی، قارچ، فلفل و سبزی های دارای بزرگ سبز
•         چاشنی‌های غذایی: نمک، فلفل، سرکه، آبلیمو و ادویه‌های تازه
•        آب ساده که بهترین انتخاب بوده و در طول روز باید نوشیده شود
•        قهوه تلخ، می‌توان به قهوه تلخ خامه اضافه نمود
•        چای سبز بدون قند نیز دارای فواید زیادی برای سلامت است

میوه‌های مجاز در رژیم کتوژنیک

برخی میوه‌ها کم کربوهیدرات هستند و می توان آنها را در برنامه کتوژنیک قرار داد. این میوه‌ها علاوه بر این که کم کربوهیدرات و پر از فیبر هستند، مقادیر زیادی ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان مهم دیگر نیز دارند که باعث ارتقاء سلامت عمومی بدن خواهند شد. بنابراین، اگر از یک رژیم غذایی کتوژنیک پیروی می‌کنید، مجاز هستید برخی میوه‌ها را، به اندازه اعتدال، به برنامه خود اضافه نمایید. در ادامه، برخی میوه‌های مجاز در رژیم کتوژنیک معرفی می‌شوند.

• آووکادو: از نظر بیولوژیکی آووکادو در واقع یک میوه محسوب می‌شود. آووکادو، به دلیل دارا بودن مقادیر زیاد چربی مفید برای قلب، می‌تواند یک انتخاب عالی برای افرادی باشد که تمایل به پیروی از رژیم کتوژنیک دارند. آووکادو کربوهیدرات خالص بسیار کمی دارد، به علاوه، این میوه مجموعه‌ای از مواد مغذی عالی مانند ویتامینK، فولات، ویتامین C و پتاسیم، را تأمین می‌کند.
• توت فرنگی: توت فرنگی علاوه بر این که یک میوه مغذی و خوشمزه است، خواص درمانی بسیار زیادی هم دارد. دارا بودن کربوهیدرات کم و فیبر بسیار زیاد، باعث شده مصرف توت فرنگی در رژیم غذایی کتوژنیک مجاز باشد. توت فرنگی منبع غنی برای سایر ریز مغذی‌ها مانند ویتامینC، منگنز و فولات هم می‌باشد. همچنین، توت فرنگی هم مانند دیگر انواع توت‌ها، سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی مثل آنتوسیانین‌ها و پروسیانیدین است.
• هندوانه: هندوانه یک میوه آبدار است که می‌توان آن را در در این رژیم وارد نمود. نسبت به سایر میوه‌ها، هندوانه تقریبا کربوهیدرات خالص بسیار کمی دارد. بنابراین، بسته به میزان مصرف روزانه کربوهیدرات، می توان برش بسیار کوچکی از هندوانه را در برنامه غذایی کتوژنیک گنجاند. هندوانه سرشار از انواع ویتامین ها و مواد معدنی مانند ویتامینC، پتاسیم و مس، است. این میوه، حاوی لیکوپن نیز می‌باشد. لیکوپن یک ترکیب آنتی اکسیدانی بوده که در کاهش آسیب‌های سلولی و مبارزه با برخی بیماری‌ها موثر است.
• هلو: هلو نوعی میوه هسته دار است که کربوهیدرات خالص نسبتا کمی دارد. با توجه به سایر غذاهای کم کربوهیدرات که در رژیم غذایی خود دارید، می توانید برش بسیار کوچکی از هلو را هم در برنامه غذایی کتوژنیک خود بگنجانید. هلو سرشار از ریز مغذی‌هایی مانند ویتامینA، ویتامینC، نیاسین و پتاسیم، هم می‌باشد.
• طالبی: این میوه حاوی مقدار تقریبا کم کربوهیدرات است. علاوه بر این، می‌تواند دوز مناسبی از فولات، پتاسیم، و ویتامین K را فراهم آورد. طالبی یکی از منابع خوب بتاکاروتن محسوب می‌گردد. بتاکاروتن نوعی رنگدانه گیاهی است که نقش اساسی در عملکرد سیستم ایمنی و سلامت چشم ایفا می‌نماید. بنابراین، می‌توان برحسب مقدار مجاز مصرف روزانه کربوهیدرات در رژیم خود، مقدار کمی طالبی هم به رژیم غذایی‌تان اضافه نمایید.
• تمشک: تمشک علاوه بر اینکه یکی از سالم‌ترین انواع توت‌ها است، یک گزینه خوب برای قرار دادن در رژیم کم کربوهیدرات کتوژنیک هم هست. این میوه مقادیر فراوانی ویتامینC، منگنز، ویتامین K و مس هم تأمین می‌کند. به علاوه، تمشک سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی است که میزان التهاب را کاهش داده و بنابراین، باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها مزمن می‌شود.
• لیمو ترش: لیمو میوه‌ای از خانواده مرکبات است که از آن به عنوان طعم دهنده در انواع نوشیدنی‌ها، غذاها و دسرها استفاده می‌گردد. این میوه نیز حاوی مقدار نسبتا کمی کربوهیدرات بوده، بنابراین، لیمو هم یکی دیگر از میوه‌هایی است که می توان آن را به رژیم غذایی کتوژنیک اضافه نمود. لیمو سرشار از پکتین است. پکتین نوعی فیبر بوده که به تثبیت سطح قند خون و مبارزه با التهاب کمک کرده و می‌تواند سرعت رشد سلول‌های سرطانی را هم کاهش دهد. لیمو سرشار از مواد مغذی دیگر مانند ویتامینC، و پتاسیم نیز می‌باشد. لیمو می‌تواند یک افزودنی عالی به رژیم کتوژنیک باشد.
• گوجه فرنگی: با این که در بیشتر راهنماهای غذایی، گوجه فرنگی به عنوان یک سبزی در نظر گرفته می‌شود، اما از نظر گیاه شناسی در طبقه میوه‌ها قرار دارد. با توجه به این که گوجه فرنگی حاوی کربوهیدرات بسیار کمی است، بنابراین، می‌توان به راحتی آن را در رژیم غذایی کتوژنیک گنجاند. علاوه بر این که گوجه فرنگی کالری بسیار کمی دارد، از نظر ترکیبات مفید گیاهی مانند بتاکاروتن و لیکوپن نیز بسیار غنی می‌باشد.

چند نمونه رژیم کتوژنیک

طراحی رژیم کتوژنیک به گونه‌ای است که مواد غذایی دریافتی توسط فرد باید دربرگیرنده ۷۰ درصد چربی، ۲۵ درصد پروتئین و ۵ درصد کربوهیدرات باشند. در ادامه، چند نمونه رژیم کتوژنیک بیان می‌شود.

نمونه ۱:

• صبحانه: تخم مرغ به همراه قارچ
• ناهار: همبرگر با سُس، پنیر و آووکادو
• شام: استیک به همراه سالاد

نمونه ۲:

• صبحانه: تخم مرغ همراه با گوجه فرنگی
• ناهار: سالاد مرغ با روغن زیتون و پنیر
• شام: ماهی سالمون که در کره سرخ شده است

نمونه ۳:

• صبحانه: ماست چرب با کره بادام زمینی، و پودر کاکائو
• ناهار: گوشت گوساله سرخ شده در روغن نارگیل همراه با سبزی‌ها
• شام: کباب کوبیده بدون نان و برنج همراه با سبزی

نمونه ۴:

• صبحانه: املت گوشت و قارچ با سبزی‌ها
• ناهار: مرغ با سس، پنیر خامه‌ای و سبزی‌ها

شام: کوفته قلقلی، پنیر و سبزی

اثر رژیم کتوژنیک در بهبود برخی بیماری ها

1. آکنه و رژیم کتوژنیک
   
   مصرف کربوهیدرات ها با بروز و شدت آکنه پوستی در ارتباط بوده اند، بنابراین قطع مصرف آن ها می تواند در کاهش این عارضه پوستی  بسیار مؤثر باشد. رژیم کتوژنیک که موجب کاهش انسولین می شود به کاهش آکنه کمک کند. زیرا انسولین باعث می شود بدن هورمون های دیگری را ایجاد کند که در ایجاد آکنه نقش دارند.
   
   
2. دیابت و رژیم کتوژنیک
   
   

   به نظر می رسد رژیم های غذایی کم کربوهیدرات به پایین نگه داشتن قند خون بیشتر از سایر رژیم ها کمک می کنند. اما وقتی بدن برای تولید انرژی چربی می سوزاند، ترکیباتی به نام کتون تولید می شود.

   اگر به دیابت، به ویژه دیابت نوع ۱ مبتلا هستید، بسیاری از کتون های موجود در خون شما را بیمار می کند. بنابراین، بسیار مهم است که با پزشک تان در مورد هر گونه تغییر در رژیم غذایی خود صحبت کنید.

3. صرع و رژیم کتوژنیک
   
   رژیم های کتوژنیک از دهه ۱۹۲۰ به کنترل تشنج ناشی از این بیماری کمک کرده اند. اما بهتر است در مورد مصرف این رژیم ها با پزشک خود مشورت کنید.
   
   
4. سندرم تخمدان پلی کیستیک و رژیم کتوژنیک
   
   این اختلال زمانی رخ می دهد که تخمدان های زن از آن چه باید باشد، بزرگتر می شوند و کیست های کوچک پر از مایع در اطراف تخم ها شکل می گیرند. مقادیر بالای انسولین می تواند باعث ایجاد آن شود. بنابراین، رژیم های غذایی کتوژنیک، که سطح انسولین را تنظیم می کنند، ممکن است در کنار سایر تغییرات سبک زندگی مانند ورزش و کاهش وزن به درمان این عارضه کمک کند.
   
   
5. بیماری آلزایمر
   
   رژیم کتو می تواند علائم بیماری آلزایمر و پیشرفت آن را کاهش دهد.
   
   
6. سرطان
   
   در حال حاضر تأثیر این رژیم برای درمان انواع مختلف سرطان و کاهش رشد تومور مورد مطالعه زیادی قرار گرفته است.
   
   
7. بیماری پارکینسون
   
   یک مطالعه نشان داده که این رژیم غذایی به بهبود علائم بیماری پارکینسون کمک می کند.

همچنین می توانید مقاله ی تفاوت رژیم کتوژنیک و اتکینز را مطالعه کنید.

منابع:

۱. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17971178

۲. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12679447

۳. https://www.healthline.com/nutrition/ketogenic-diet-101

۴. D’Andrea Meira, I., et al., Ketogenic Diet and Epilepsy: What We Know So Far.Front Neurosci, 2019. ۱۳: p.

۵. Goswami, J.N. and S. Sharma, Current Perspectives On The Role Of The Ketogenic Diet In Epilepsy Management. Neuropsychiatr Dis Treat, 2019.. 15: p. 3273-3285.